Haemophilus influenzae tip b bakterisi birçok farklı, ciddi ve hatta ölümcül olabilen hastalıklara neden olur. Hib bakterisi; menenjit (beyin ve omuriliği saran zarın iltihabı), kan zehirlenmesi(sepsis), zatürre, eklem iltihabı, kalp zarı iltihabı, deri ve derinin altında yer alan yumuşak dokuların iltihabı, kemik iltihabı, sinüzit, otite (orta kulak iltihabı) neden olabilir.
Sıklık
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Hib'in dünya çapında her yıl üç milyon ciddi hastalık vakasına ve 400.000 ölüme neden olduğunu tahmin etmektedir. Vakaların çoğu aşılanmamış çocuklardır. Bu hastalıkların büyük çoğunluğu çocukların hastaneye yatırılarak tedavi edilmesini gerektirir. Tedaviye rağmen Hib menenjiti olan 20 çocuktan biri ölmektedir, yaşayan 5 çocuktan birinde de beyninde kalıcı hasar ya da sağırlık gelişir.
Belirtiler
Hib hastalığı vücutta etkilediği bölgeye göre farklı belirtiler gösterir. Hib bakterisinin neden olduğu hastalıklar arasında en ağır seyredeni menenjittir. Menenjit, beyin ve omuriliği saran zarın iltihabıdır. Belirtileri:
- Yüksek ateş
- Bilinç bulanıklığı
- Baş ağrısı ya da ense sertliği
- Işığa hassasiyet
- Bebeklerde iştahsızlık, çevreye olan ilginin azalması, dalgınlık ve kusma görülebilir.
Risk Faktörleri
Hib bakterisinin neden olduğu hastalıklar en çok 5 yaşından küçük bebek ve çocuklarda görülür. Ancak, 5 yaş ve üzerindeki çocuk ve yetişkinlerde, bazı hastalıkların varlığı veya bağışıklık sistemini zayıflatan tedavilerin alınması durumunda da Hib bakterisinin neden olduğu hastalıkların riski artar. 5 yaş ve üzerindeki çocuk ve yetişkinlerde bazı hastalıkların bulunması durumunda Hib hastalığı riski artar. Bu hastalıklar:
- Splenektomi/aspleni (dalağın bulunmaması)
- Orak hücreli anemi
- BOS kaçağı
- Kök hücre naklidir.
Bulaş Yolu
Burun ve boğazında Hib bakterisi bulunan kişilerin öksürme ve hapşırmasıyla yayılır. Bakterinin solunum yoluyla alınması ya da solunum yolu sekresyonlarına doğrudan temas ile bulaşır. Bakteri, genellikle burun ve boğazda hastalığa yol açmaksızın kalır. Bazen kan yoluyla yayılarak ciddi enfeksiyonlara yol açabilir.
Aşılama ve Tedavi
Hib aşısı:
- Hib bakterisinin neden olduğu hastalıklardan ve bu hastalıkların neden olabileceği ölüm ve sakatlıktan korur.
- Hib bakterisinin neden olduğu hastalıklardan en ağırı olan menenjitten ve sepsisten, aşı hemen hemen tamamen korur.
- Hib bakterisinin neden olduğu hastalıklar nedeniyle çocuğunuzun bakım gereksinimini ve okula devamsızlığını da önler.
Kimlere Hib aşısı uygulanmalıdır?
- Bebek ve 5 yaşından küçük tüm çocuklara uygulanmalıdır.
- 5 yaş ve üzerinde olup Hib bakterisinin neden olduğu hastalıkların riskini arttıran başka hastalıkları bulunan daha büyük çocuk ve yetişkinlere de Hib aşısı uygulanmalıdır.
Hib Aşısı Uygulama Takvimi Nasıldır?
- Ulusal Çocukluk Dönemi Aşılama Takvimimizde, Hib aşısı altı bileşenli karma aşı içerisinde (DaBT-İPA-Hib-HepB) yer almaktadır. Takvimimizde; 2’inci, 4’üncü, 6’ıncı ve 18’inci ayda olmak üzere 4 doz uygulanır. Aşı Takvimi için tıklayınız
- Hib aşısı, 5 yaş ve üzerindeki sağlıklı çocuklara; riski arttıran bir hastalık (kök hücre nakli, dalak bulunmaması gibi) yok ise gerekli değildir.
- 5 yaş ve üzerinde Hib hastalığı riskini arttıran durumların varlığında Hib aşısı uygulanır. Aşılama şeması hastalıklara ve yaşa göre farklılık gösterir.
Hib tedavisi, enfeksiyon semptomlarının yönetiminin yanı sıra antibiyotikleri de içerir.
Koruyucu Önlemler
Hib hastalığına karşı en iyi korunma yolu Hib aşısı ile aşılanmaktır.